Trong căn phòng nhỏ ở Xưởng thực nghiệm, Khoa Cơ khí – ĐH Bách khoa TP Thành phố Hồ Chí Minh, PGS, TS Lê Hoài Quốc đang cùng các đồng sự đọ sứcết kế, chế tạo robot theo yêu cầu đặt mua của các công ti. Đây là một phần trong Chương trình chế tạo robot do Sở Khoa học và Công nghệ TP Thành phố Hồ Chí Minh khởi xướng.
 |
Tại đây, PGS – TS Lê Hoài Quốc đang cùng các đồng sự đọ sứcết kế, chế tạo robot theo yêu cầu đặt mua của các công ti. Đó là các loại robot như tay máy lấy nhựa tự động (dùng trong ngành nhựa); robot hàn tự động (dùng trong đa dạng sản xuất khác nhau như các nhà máy đóng tàu…).
TS Lê Hoài Quốc cho biết, vào cuối tháng mười hai-2005, đã có hai robot tay máy nhựa được giao công ti Tân Kỷ Nguyên để bán cho Canon. Hiện đang có một số công ti như VINASHIN; Trung tâm Cơ khí chính xác IMI đặt mua thêm bốn robot và tất cả đang trong vòng thương thảo.
Trên đây là một phần trong Chương trình chế tạo robot do Sở Khoa học và Công nghệ TP Thành phố Hồ Chí Minh khởi xướng. Tham gia liên kết sở là các đơn vị nghiên cứu khoa học, công ti. Chương trình đã được triển khai từ đầu năm 2005. Mục tiêu của Chương trình là thiết kế, chế tạo robot để chuyển đến cho công ti thuộc các ngành sản xuất của TP Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phía nam.
Theo Dự án chế tạo robot nền công nghiệp của Sở Khoa học và Công nghệ TP Thành phố Hồ Chí Minh, hiện nhu cầu cung cấp robot trong công ti thuộc các lĩnh vực sản xuất là rất lớn.
Trong ngành sản xuất vật liệu xây dựng, cả nước đang có khoảng 500 dây chuyền gạch theo công nghệ cũ với một số công đoạn lao động chân tay như tiếp than cho lò. Công nhân lao động ở công đoạn này phải thường xuyên gắn vào môi trường độc hại, chỉ lao động được độ 15 năm là phải nghỉ hưu và ít người sống được 10 năm sau nghỉ hưu.
Trong lĩnh vực máy móc và luyện kim, công đoạn đúc kim loại (khâu rót kim loại và cởi ra khuôn) là công đoạn có đòi hỏi cao về sử dụng robot do môi trường lao động nặng nề, dễ gây tai nạn do bỏng và bụi bẩn.
Trong nền công nghiệp nhựa, nhiều công ti nhựa phải nhập tay máy lấy kết quả nhựa (một loại robot), có loại phải nhập với giá hàng trăm nghìn USD.
 |
| Tay máy lấy phôi nhựa PET theo phương đứng. (Ảnh: TS Hoài Quốc) |
Trước diến biến trên, Sở Khoa học và Công nghệ TP Thành phố Hồ Chí Minh đã dò tìm nhu cầu về robot của các công ti trong nước. Qua dò tìm, nhiều đơn vị như Tổng công ty Thủy tinh – Gốm xây dựng – VIGLACERA, công ty kính nổi VIFG (Khu sản xuất Tân Đông Hiệp, Dĩ An, tỉnh Bình Dương); Công ty SAMCO; Công ty đóng tàu Nhà Bè; Công ty nhựa Đô Thành… đều có đòi hỏi về robot. Đó là các loại robot như dỡ hàng, vận chuyển kết quả; hàn vỏ bình chịu sức ép; sửa chữa xe hơi; hàn vỏ tàu… Đặc biệt, có đơn vị như Trung đoàn cơ động 113 có đòi hỏi về một loại robot di động điều khiển từ xa để phục vụ cho việc bảo vệ an ninh, kiểm tra ngoài và bên trong các vị trí thức nghi vấn.
Chương trình robot TP Thành phố Hồ Chí Minh được hình thành từ nhu cầu thực tế trên
Chương trình do Sở Khoa học và Công nghệ TP Thành phố Hồ Chí Minh chịu trách nhiệm, hợp tác với Ban Khoa học và Công nghệ (ĐH Quốc gia TP Thành phố Hồ Chí Minh); Phòng thí nghiệm trọng tâm Quốc gia về điều khiển số và kỹ thuật hệ thống thuộc ĐH Bách Khoa TP Thành phố Hồ Chí Minh; Trung tâm Triển khai công nghệ mới NEPTECH; Trung tâm Kiểm định – Đo lường Chất lượng Khu vực II, Tổng cục Kỹ thuật – Bộ Quốc phòng.
Theo PGS, TS Phan Minh Tân – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Thành phố Hồ Chí Minh thì giá robot do trong nước chế tạo sẽ rẻ hơn từ 20-30% so với robot ngoại.
Trong thực tế, ngay sau khi Chương trình được triển khai, một công ti chuyên kinh doanh đồ dùng, máy móc phục vụ sản xuất là Công ty Tân Kỷ Nguyên (17, Phan Phú Tiên, quận 5, TP Thành phố Hồ Chí Minh) đã đặt mua một chốc một lát bảy tay máy robot gắp kết quả nhựa cho máy nén phun nhựa với tổng phải trả hơn 56.00USD.
Hiện tại, theo TS Lê Hoài Quốc, để đáp ứng nhu cầu đặt mua của các công ti, điều thiết thực là yêu cầu thành lập một xưởng chính quy. Trước nay, việc nghiên cứu, thiết kế và chế tạo robot đều đặt tại Phòng thí nghiệm trọng tâm Quốc gia về điều khiển số và kỹ thuật hệ thống thuộc ĐH Bách khoa TP Thành phố Hồ Chí Minh.
TS Lê Hoài Quốc nói, nếu có một xưởng chính quy, giá robot có thể giảm hơn nữa do chế tạo với số khối lượng lớn, thân máy bất công hàn từng cái một như hiện nay mà có thể đúc. Thân máy đúc bằng hợp kim nhôm vừa đưa cho giá thành rẻ, vừa đưa cho máy nhẹ, dễ vận chuyển hơn.
|
Theo số liệu thống kê của Tổ chức UNECE thuộc Liên đoàn robot bên ngoài, hiện nay trên thế giới có khoảng 770.000 robot đang có được trong các lĩnh vực sản xuất. Trong số đó, 350.000 (chiếm 45,5%) ở Nhật Bản, 233.000 (chiếm 30,3%) ở EU và khoảng 14.000 (chiếm 13,5%) ở Bắc Mĩ. Ở châu Âu Cộng hoà Liên bang Đức dẫn đầu với 105.000 robot, tiếp theo là Italy (47.000), Pháp (24.000), Tây Ban Nha (18.000) và Anh (14.000). Trong thời kì sa sút kinh tế ngày qua nhất (1997 – 2002), thị trường robot giảm trung bình 12 – 16%/năm. Tuy nhiên, nhìn chung mức độ suy giảm trong đầu tư so với các kết quả công nghệ tiên tiến khác vẫn còn khả quan hơn đáng kể. Doanh số đặt mua robot nền công nghiệp của phần đông các hãng cao nhất thế giới thì doanh số toàn cầu của năm 2003 tăng 26% so với cùng kỳ năm 2002. Xu thế trong giai đoạn 2003 -2006 mức tăng trưởng về doanh số trên kết quả robot nói chung được dự báo: Bắc Mĩ tăng 35%, châu Âu tăng 25%, Á Châu tăng 18%, còn các khu vực khác tăng 18%. |
