Một kết quả nghiên cứu mới tại Úc đã giúp giải thích cảm giác đáng sợ này.
Đã bao giờ bạn ở một mình và oà lên cảm giác mình đang bị theo dõi bởi một ai đó từ phía sau lưng, điển hình là khi ngủ một mình vào ban đêm? Bạn liên tục hoảng hốt trở lại nhưng không hề thấy gì hết, trong người bạn bắt đầu dâng trào cảm giác bất ổn như thể mình đang bị theo dõi và bám theo dù chẳng có bất cứ ai thực sự ở đó cả. Đây thực sự là một trải nghiệm khá căng thẳng và đáng sợ, đặc biệt đối với những người dễ bị kích động, họ cảm giác như thể mình đang bị ma ám vậy.
Đừng lo lắng, cảm giác mình đang bị ai đó theo dõi và nhìn theo chỉ là một cơ chế hoá học hoạt động theo bản năng của nhân thế được hình thành và hoàn thiện trong quá trình tiến hóa. Nó giúp chúng ta cảnh báo cũng như có thể sử dụng được đáp lại một điều gì đó có khả năng tác động vào mình trước khi nó thực sự xảy ra. Hiện tượng nào thường xảy ra khi mà sự cản trởh giác của chúng ta dựa vào đặc tính thị giác bị vô hiệu hóa bởi bóng tối chẳng hạn.
Kết quả nghiên cứu mới đây của giáo sư Colin Clifford, chuyên môn tâm lí học tại Đại học Sydney, đã cho thấy trong cơ thể nhân thế tồn tại một cơ chế hoá học lí tính khiến họ cho rằng mình đang bị ai đó theo dõi. Một cái nhìn trực tiếp cũng có thể báo hiệu một mối nguy hiểm và nếu bạn nhận ra điều này, bạn sẽ chẳng muốn lơ là với mối hiểm nguy đó dù cho nó thực trạng thái không tồn tại. Vì thế, não bộ sẽ tự nhận định rằng bạn đang bị ai đó theo dõi và điều như sau một cách giải quyết phản ứng an toàn, đơn giản.
Để chứng tỏ kết luận này, vị giáo sư đã nhờ một nhóm tình nguyện viên để xác định xem cả nhóm đang tập trung quay về hướng nào trong điều kiện không thể nhận ra rõ ràng những người xung quanh mình đang chú ý vào đâu. Ngay cả khi không diễn tả được hướng nhìn của mình, những người tham dự đều có cảm giác coi bộ mình đang bị ai đó theo dõi. Giáo sư Colin hi vọng các nghiên cứu sâu sắc hơn sẽ giúp xác định được đây là một hành vi được học theo hay là một đặc tính di truyền. Qua đó, chúng ta có thể tìm ra lí do khiến một số người tự kỉ lại trở nên khó nói chuyện khi bị ai đó nhìn vào hay tại sao những người hay lo lắng lại có tần số cảm giác bị theo dõi lớn hơn bình thường.