![]() |
Alec Jeffreys, một trong ứng viên giành giải Nobel trong lĩnh vực y khoa năm 2005. |
Ngày 3/10, mở đầu cho danh sách giành giải Nobel năm 2005, danh sách tiến cử gửi cho lĩnh vực y khoa đã được công bố. Trong đó bao gồm hai nhà tiên phòng Anh về di truyền dấu vân tay và hai nhà nghiên cứu đơn vị gốc Canada.
Alec Jeffreys, một trong ứng viên giành giải Nobel trong lĩnh vực y khoa năm 2005.
Hai nhà bác học Anh, Alec Jeffreys (ĐH Leicester) và Edwin Southern (ĐH Oxford), tiền đề cũng đã giành giải Lasker gửi cho y khoa lâm sàng trong nghiên cứu về di truyền.
Năm 1984, Jeffreys đã tìm ra mối liên lạc giữa dấu vân tay và di truyền của người có dấu vân tay đó. Phát hiện mới này đóng một vai trò quan trọng trong việc tìm ra tội phạm xác thực. Đồng thời, nó cũng là một công cụ rất hữu ích để xác định tung tích của các người bị hại đã chết, đặc biệt là trong vụ khủng bố ngày 11/9/2001 tại Mỹ. Theo quỹ Lasker, “khoa học di truyền của vân tay có thể giúp giải quyết tội phạm, xác định nguồn gốc, vấn đề nhập cảnh, xây dựng những nền tảng cho các căn bệnh tính di truyền, nâng cao lên cấy ghép sinh học, bảo tồn động vật tiệt chủng, và nhiều tiện ích khác”
Trong khi đó, giữa thập niên 1970, Southern đã phát minh ra kỹ thuật trong phòng thí nghiệm cho phép các nhà bác học phát hiện ra dấu hiệu đặc biệt của mã di truyền trên toàn bộ chuỗi di truyền ADN (deoxyribo nucleic acid). Và kỹ thuật này hiện nay đã trở thành một chuẩn hoá của phòng thí nghiệm.
Hai ứng cử viên khác của giải Nobel thuộc về những chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu đơn vị gốc – – là Ernest McCulloch và James Till, từ Viện Ung thư Ontario và ĐH Toronto, Canada. Hai nhà bác học này cũng là người giành giải Lasker 2005 cho nghiên cứu y khoa căn bản.
Giải thưởng của Quỹ tài trợ Albert và Mary Lasker sẽ là một trong những gợi ý không trực tiếp cho danh tiếng những người giành giải Nobel. 68 nhà bác học từng đoạt tiền thưởng của Quỹ tài trợ Lasker đã trở lớn lên chiến thắng tại giải Nobel ở lĩnh vực y khoa. Được thành lập từ năm 1945, tiền thưởng Lasker được quan niệm giải Nobel của Mỹ (America’s Nobels). Giải thưởng này chủ yếu tập trung vào các nhà bác học thuộc lòng lĩnh vực nghiên cứu y khoa cơ bản và lâm sàng. Kể từ năm 1962, hơn một nửa nhà bác học nhận giải Lasker, trở lớn lên giành giải Nobel sau đó.
Giải Nobel trong lĩnh vực y khoa bao gồm một ngân phiếu có giá 1,3 triệu USD, một bằng danh giá, một huân chương vàng và được đức vua Thụy Điển bắt kẻ nội ứng hội nghị mặt trao giải vào ngày 10/12/2005.
Hương Cát (Nguồn: Nobelprize.org, AP, Laskerfoundation.org)