Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Hierapolis – Pamukkale của Thổ Nhĩ Kỳ là Di sản thế giới năm 1988.
Thành cổ Hierapolis và suối tuyết Pamukkale tại Thổ Nhĩ Kỳ
Hierapolis là thành phố Hy lạp cổ tại Thổ Nhĩ Kỳ, thành phố này được gọi với tên gọi “Thành phố thần thánh”. Còn Pamukkale lại là một thị trấn du lịch nổi tiếng được gọi là “ lâu đài bông”. Hai vị trí này được Unesco công nhận là Di sản thế giới thuộc danh mục liệt kê dạng lai.
Thành phố thần thánh Hierapolis tại Thổ Nhĩ Kỳ
Hierapolis nằm ở tây nam Thổ Nhĩ Kỳ gần Denizli, thành phố được hình thành trong thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên. Khác với tất cả các thành phố cổ đại khác, bất công trên nền đất hoặc trên đá bình thường mà thành phố Hierapolis hình thành trên các lớp đá vôi rắn. Thành phố được xây dựng trên đỉnh đầu của thác nước canxi trắng xóa, với tổng chiều dài lên đến 2700 m, rộng 600 m và cao 160 m. Nơi đây có những con suối địa nhiệt trĩu nặng muối canxi chảy qua các gờ vùng cao, trải qua nhiều thiên niên kỉ đã lập nên một chuỗi nhũ đá, thác nước canxi trắng với một loạt các lòng chảo bậc thang.
Suối nước nóng tại thành phố có được như một nơi điều trị từ thế kỉ thứ 2 trước công nguyên. Người dân đến đây để xoa dịu sự đau về bệnh tật và buồn phiền trong tâm hồn. Thậm chí nhiều người còn chọn nơi này làm nơi nghỉ hưu và qua đời. Nghĩa trang của thành phố không chỉ có dân cư thường mà còn là nơi an nghỉ của hoàng đế Marcus Aurelius của đế quốc Đế chế Rô-ma.
Những công trình kiến trúc kiến trúc còn kha khá nguyên vẹn của thành phố thần thánh Hierapolis tại Thổ Nhĩ Kỳ
Những công trình kiến trúc cổ đại đến nay đều đã bị hư hãi ít nhiều, tuy nhiên vẫn còn những dấu tích rõ rệt về một thời hoàng kim của thành phố này như: Đền thờ, nhà hát, phòng tập thể dục, nhà tắm công khai; nghĩa trang; nhà ở của dân…
Hierapolis được hình thành từ nhu cầu chăm sóc chữa bệnh của người Hy Lạp cổ. Thành phố vì thế như sau một trọng tâm chăm sóc – chữa bệnh mà người xưa đã phát lộ ra việc tận dụng nguồn nước khoáng địa nhiệt trong khu vực. Đây cũng đồng thời là một minh chứng cho trí tuệ của đế quốc Đế chế Rô-ma.
Tên Hierapolis theo tiếng Đế chế Rô-ma có nghĩa là “thành phố thần thánh ”. Sở dĩ thành phố mang ý kiếna như vậy là do nơi đây được đầu tư xây dựng nhiều đền đài lớn. Tính đến triều đại của Augustus, thành phố Hierapolis chín ngấuh thức được mô tả trên hoa đồng đồng xu-thành phố của những ngôi đền.
Hiện nay ngôi đền của các vị thần Hy Lạp cổ đại chỉ còn lại là nền tảng. Những ngôi đền mới được xây dựng lại từ những ngôi đền cũ vào thế kỉ thứ 3 trong đế quốc Đế chế Rô-ma có diện tích thứ yếu, nhưng giờ cũng chỉ giữ lại được sàn đá đá hoa. Theo tập dữ liệu ghi chép thì những công trình kiến trúc kiến trúc quan trọng của thành phố đa số được xây dựng trong thế kỷ thứ 2 trước công nguyên. Công trình cổ đại đến nay vẫn còn kha khá rõ là nhà hát lớn. Khán phòng nhà hát được phân thành 9 đường đi và dọc theo là tám phòng lớn. Bốn lối ra vào của nhà hát có tới sáu bức tượng bằng đá đá hoa. Khán phòng của nhà hát chứa được là 1.500 người, các băng ghế ngồi tạo thành tầng bậc từ thấp lên cao và được chia thành hai phần ngăn cách nhau bởi một hành lang ngang. Những hàng ghế này hiện thời vẫn còn nguyên vẹn.
Mộ thánh Phillip được leo lên quả đồi cao
Hầu hết các ngôi mộ trong khu nghĩa trang có từ cuối thời kì Đế chế Rô-ma, Hy Lạp và thời kì đầu của Cơ Đốc giáo. Đây là mộ của những người dân từ các thành phố khác đến thành phố Hierapolis để điều điều trị và qua cùng với một số ngôi mộ của người dân bản địa. Số lượng người đến đây chữa bệnh quá lớn khiến nghĩa trang nhỏ ban đầu nhanh chóng trở thành một nghĩa trang rộng lớn nâng lên đến tận 2 km và hiện thời những ngôi mộ này đều được khai quật.
Nghĩa trang này là một trong di chỉ khảo cổ học khảo cổ được bảo tồn tốt nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ. Có tới 1200 ngôi mộ hoàn toàn được chôn cất trên nền đá vôi. Với tổng số những ngôi mộ như thế, một lần nữa chứng tỏ rằng thành phố Hierapolis đã hình thành trong thời cổ đại. Các ngôi mộ của Thánh Philip nằm trên các quả đồi phía sau Hierapolis. Philip là một vị thánh nổi tiếng của khu vực. Thánh Philip đã gieo sự chết của mình như sau một vị tử đạo. Ngôi mộ của thánh Philip được kiến trúc sư Martyrium thời Byzantine thiết kế đặc biệt với kiến trúc hình bát giác bên dưới có mái vòm.
Pamukkale nghe được đến bởi từ nghìn năm trước, thị trấn này đã có khách sạn để phục vụ du khách tham quan, chữa bệnh bằng nguồn suối nước nóng giàu khoáng chất. Theo truyền thuyết cổ xưa, các vùng nước trong những chiếc bể tự nhiên này có thể dùng để chữa bệnh huyết áp cao, bệnh tim, bệnh thấp khớp, các vấn đề về tuần hoàn, hỗn loạn thần kinh, chứng bệnh tiêu hóa, kiệt sức, bệnh mắt, bệnh ngoài da và các hỗn loạn dinh dưỡng. Tại khu vực này có khoảng 17 suối nước nóng nhiệt độ cơ thể 35 độ C đến 100 độ C.
Nhìn từ xa thấy phía sườn đồi này trắng phau, lấp lóa trong nắng như được tuyết phủ. Thật ra đó là hồn hợp calcium bocarbonate trong nước suối tích tụ qua nhiều ngàn năm tạo thành những mảng đá vôi trắng tinh, phân loại như vỏ sò. Đó là lí do khiến Pamukkale còn nghe được đến với cái tên “lâu đài bông”.
Kéo lên đến 2.700m trên dốc núi, Pamukkale được hình thành từ một dạng đá bồi tích lắng đọng do nước từ các suối nước nóng. Nước nơi đây chứa chứa muối canxi chảy qua các gờ vùng cao và qua nhiều niên kỷ đã giúp hình thành một chuỗi những nhũ đá, thác lớn và thác nước canxi trắng và lòng chảo rất hấp dẫn. Nước suối đọng giữa những lớp đá vôi hình thành các hồ nước nhỏ xanh ngắt, mực nước chỉ quá nửa mét, lại mơ hồ mùi lưu huỳnh, nhưng quang cảnh tự nhiên quá nổi bật khiến du khách có tri giác như mình đang đắm giữa những lớp mây trắng.
Hệ thống những suối nước nóng này đã trở thành nơi điều trị và chữa bệnh từ thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên khi người Đế chế Rô-ma cho xây dựng thành phố Hierapolis với chủ định là nơi nghỉ dưỡng, chữa bệnh.
Hai địa danh này được biết tới là Di sản thế giới bởi vẻ đẹp tự nhiên và bởi ý kiếna môn lịch sử to lớn cũng như những giá trị văn hóa mĩ thuật vĩ đại của đế quốc Đế chế Rô-ma.
