Sau hơn 10 năm trời nuôi suy nghĩ và gần 5 năm mải mê sáng hàn nối, lắp ghép, chiều cắt rời, tháo ra, cuối cùng, chiếc máy dệt chiếu của anh Nguyễn Văn Long đã đoạt Cúp vàng sáng tạo tại Hội Chợ Techmart Việt Nam 2005.
Là thư sinh thành phố, vóc dáng nhỏ nhắn nên nghề nông thật khó với Ba Long. Lại thêm đất hoang mới khai phá, không có thể gieo trồng nên lúa cứ thất bát. Năm 1981, Ba Long đưa cả gia đình về Bến Tre (xã An Hiệp nơi ở của nhà anh hiện nay) tìm kế khác để mưu sinh. Nhờ có chút sự tháo vát nên anh kiếm sống bằng nhiều nghề: từ điêu khắc gỗ, nhận gia công gò thiếc làm vỏ hộp quẹt zippo đến làm hàng mỹ nghệ gáo dừa… Chiều đến, cặp vợ chồng anh lại dệt chiếu.
Hồi ấy, tiền gia công một đôi chiếu có thể mua được chừng 2 hay 3 lít gạo. Ba Long ngẫm thấy công cán của mình sao “bèo” quá. Gia đình anh lại tới bốn, năm tầu há mồm, biết chừng nào có dư? “Bởi vậy, dệt thì dệt nhưng bụng không vui, còn đầu óc cứ một mạch nghĩ công thức thế nào để một ngày có thể dệt được hàng chục đôi chiếu? Phải có máy!”. Ba Long nhớ lại. “Nhưng tôi chưa tưởng tượng nó có hình dáng như vầy đâu. Đêm nào cũng không ngủ, mất ngủ”.
Năm 2000, Ba Long bắt tay ráp máy. Cái góc nhỏ trong gian chái, nơi anh lót mấy tấm ván làm chỗ nghỉ lưng buổi trưa hiện tại chuyển sang “xưởng” đồ nguội. Nhưng khổ nỗi không đủ để trả nên mãi một năm sau (năm 2001), anh mới ráp thêm bộ phận truyền động. Năm 2002, ráp tiếp mô tơ động lực. Máy chạy phản đối ý muốn: cbạo chúanh không chịu “đồng tình” với nhau, tay kẹp luông chiếu chưa ăn nhịp… Ba Long tối ngày cứ vò đầu bứt tóc, góp nhặt lại những kiến thức về cơ giới đã học đến từ 30 năm trước. Đó là những năm khoảng 1972-1973, khi chàng bọn trẻ Ba Long đang theo học ngành cơ giới.
Cuối năm 2003, chiếc máy dệt chiếu con non (mô hình vuông vức chừng một mét khối) hoàn thành. Nhưng làm sao để biến nó thành chiếc máy bự, dệt được những chiếc chiếu có bề khổ 1,60m? Sau nhiều ngày lặn lội thăm dò, Ba Long tìm đến Sở Khoa học Công nghệ Bến Tre trình bày nguyện vọng. Sở đồng ý cấp 16 triệu đồng làm máy.
Sau ngày giành giải, chiếc máy của Ba Long dệt thử một lô chiếu gia công thiệt chót lọt. Chiếu đạt độ mịn khít và hầu như không sai lầm chỉ. Theo thiết kế, máy chỉ cần một người “cung cấp” (luông chiếu) khi hoạt động. Chiếu dệt ra theo khổ chuẩn 1,6 m. Có 3 nhịp độ dệt: Số 1 tặng cho người không có sẵn kinh nghiệm nghề, nhịp độ 5 lá (chiếc)/ngày; số 2 cho thợ đã quen tay, dệt 10 lá/ngày; số 3 cho thợ lành nghề, dệt 15-16 lá/ngày.