Các hình ảnh từ vệ tinh cho thấy Pakistan đang xây dựng một lò phản xạ hạch tâm có thể có được để sản xuất plutonium cấp độ vũ khí – một cơ quan kiểm soát Mỹ cho biết.
Theo Viện Khoa học An ninh Quốc tế (ISIS), các bức ảnh chụp được hồi đầu tháng cho thấy công việc “đang được tiến hành nhanh chóng”. ISIS cảnh báo kế hoạch xây dựng này có thể góp phần tạo thành cuộc đua đua vũ khí hạt nhân mới với đất nước hàng xóm Cộng hoà Ấn Độ.
 |
|
Pakistan khẳng định không có gì đầy bất ngờ khi nước này thực hiện chương trình hạt nhân của mình. (Ảnh: VNN) |
Tuy nhiên, các quan chức Pakistan khẳng định không có gì không đúng về kiến trúc này.
ISIS cho biết, lò phản xạ đang được xây dựng ở Khusab, cách thủ đô chính thức Islamabad 160km về phía tây nam. Viện này nói công việc xây dựng và các hoạt động liên quan tới hạt nhân khác “cho thấy” Pakistan đã lựa chọn “tăng cường đáng kể sự sản xuất plutonum cho vũ khí hạt nhân”.
ISIS nói bằng chứng từ những bức ảnh chụp mới đây cho thấy đa số các công việc tại công trường được thực hiện trong vòng 10 tháng qua. Lò phản xạ đầu tiên tại Khusab bắt đầu hoạt động năm 1998 trong khi hoạt động xây dựng ở lò thứ 2 được tiến hành hồi tháng 7/2006.
Cũng theo ISIS, lò thứ ba đang được xây cách cơ sở 2 vài trăm mét và hình như sau một “bản sao“.
ISIS báo cáo hồi đầu năm nay rằng Pakistan cũng đã nối lại hoạt động xây dựng ở cơ sở tách plutonium thứ 2 của nước này ở Chashma, cách Khusab 80km. Nhiều khả năng kế hoạch đó quan hệ tới sự mở rộng ở Khusab.
Bản báo cáo – do cựu thanh tra viên vũ khí LHQ David Albright đồng tác giả – cho biết các lò phản xạ này cũng như nhà máy tách plutonium đều không được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử ở ngoài (IAEA) canh gác. Pakistan có thể đã quyết định sản xuất “một thế hệ mới vũ khí dùng plutonium” để trở tạo đầu nổ nhẹ hơn cho các vật phóng ra đầu nổ hạt nhân tầm thấp, hoặc để sự nâng cấp các vũ khí ngắm tới các thành phố của Cộng hoà Ấn Độ.
Báo cáo cũng nói rằng đa số các vũ khí hạt nhân của Pakistan sử dụng uranium làm phong phú ở cấp độ cao.
ISIS cũng quy tội Mỹ đã không phàn nàn về công việc tại lò phản xạ vì sợ làm mếch lòng một liên minh mấu chốt trong “cuộc chiến chống khủng bố”. “Điểm điểm mấu chốt đối với chúng tôi là Mỹ đã không hành động đủ mạnh để ngăn chặn những nước như vậy mở rộng hoạt động hạt nhân. Họ nhắm mắt giả ngơ”, trích lời ông Albright.
Tuy nhiên, nói lên viên Bộ Ngoại giao Pakistan Tasnim Aslam khẳng định “không có gì đầy bất ngờ” khi Pakistan đang thực hiện chương trình hạt nhân của mình. “Chúng tôi là một đất nước vũ khí hạt nhân. Chúng tôi có các cơ sở ở Khushab, vì vậy điều này chẳng có gì là ngạc nhiên với bất cứ ai”.
Bà Aslam bác bỏ những suy cho rằng hoạt động trên có thể dẫn đến một chạy đua vũ trang mới.
Thanh Hảo
