“Phải tăng cường bảo hộ sở hữu phát minh, sáng chế”

Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ Trần Quốc Thắng cho rằng, bên cạnh xây dựng chỉ dẫn địa lý hoặc bảo hộ sở hữu ngành công nghiệp, cần tăng cường bảo hộ sở hữu trí tuệ như phát minh, sáng chế…

– Bộ Khoa học và Công nghệ vừa tổ chức Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện chương trình Hỗ trợ và phát sinh sở hữu trí tuệ của công ti. Là trưởng ban chỉ đạo, ông đánh giá thế nào về hiệu quả của chương trình?

– Có thể thấy rằng, nhận thức chung của xã hội được nâng lên rất nhiều. Các địa phương, công ti cũng có nhận thức tốt về sở hữu trí tuệ và phát sinh sở hữu trí tuệ, đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu hàng hóa cũng như sở hữu ngành công nghiệp để phát sinh giá trị kết quả. 

Thứ trưởng Trần Quốc Thắng. (Ảnh: Tiến Dũng)

Còn về quản lý Nhà nước, chúng tôi cũng dần hoàn thiện những cơ sở pháp lý, chế tài, cơ chế hỗ trợ. Tôi thấy đây là thành công của chương trình.

– Vậy còn trở ngại trong thành quả chương trình này là gì?

– Khó khăn thì có thể nhìn thấy rõ. Đó là, tuy nhận thức được nâng lên nhưng cũng bất công tất cả mọi người đều có nhận thức về việc này, từ người dân, công ti cho đến các cơ quan quản lý.

Về cơ chế trong việc kiểm soát phẩm bốc xếp hóa nói chung và trong lĩnh vực kiểm soát, canh gác phẩm bốc xếp hóa, kết quả sau khi được bảo hộ chỉ dẫn địa lý cũng như sở hữu ngành công nghiệp vẫn có vấn đề. Ngoài ra, chế tài xử phạt việc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ hiện vẫn chưa chặt chẽ, chưa đủ sức răn đe.

Đây là những vấn đề trong thời gian tới chúng tôi sẽ cố gắng hoàn thiện dần.

– Trong 3 năm, đã có 34 nhãn hiệu, đặc sản địa phương được bảo hộ và chỉ dẫn, và sắp tới sẽ có hơn 70 nhãn hiệu nữa được bảo hộ và chỉ dẫn. Vậy, Bộ KH&CN sẽ làm gì để tiếp tục đẩy mạnh việc phát sinh sở hữu trí tuệ?

– Năm sau sẽ kết thúc giai đoạn 2005-2010 được Chính phủ phê duyệt chương trình này. Bắt đầu từ giờ, chúng tôi sẽ xây dựng nội hàm của chương trình tiếp theo để trình Chính phủ.

Đây cũng là một trong những nội hàm Chính phủ giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ trong Nghị quyết 22 ngày 28/5/2009 để thực hiện Nghị quyết của Hội nghị Trung ương.

– Để đẩy mạnh hơn nữa việc phát sinh sở hữu trí tuệ của công ti nhằm nâng lên sức cạnh tranh trong và ngoài nước, Ban chỉ đạo chương trình cũng như Bộ KH&CN có đề xuất gì về chiến lược cũng như cơ chế thực hiện?

– Giai đoạn tiếp theo chúng tôi có một số đề xuất mới. Thí dụ, mở rộng nội hàm chương trình theo hướng không chỉ nhằm vào xây dựng chỉ dẫn địa lý hoặc bảo hộ sở hữu ngành công nghiệp mà phải tăng cường hơn nữa bảo hộ sở hữu trí tuệ như phát minh, sáng chế, cách giải quyết hữu ích.

Thứ hai, phát huy sở hữu trí tuệ sẵn có. Thí dụ, những sáng chế đã hết công hiệu bảo hộ thì sẽ tìm cách giải mã hoặc mua sáng chế ở ngoại quốc để phát sinh kết quả của chúng ta. Đó là một trong những nội hàm sẽ mở rộng trong thời gian tới.

Ngoài ra, Bộ KH&CN sẽ nghiên cứu cơ chế chiến lược từ việc quản lý và hỗ trợ phù hợp hơn nữa những chế tài trong việc kiểm soát phẩm bốc xếp hóa, kết quả. Nhưng điều này lại phải thích hợp với cam kết khi chúng ta trở thành thành viên của tổ chức thương mại thế giới.